İlişkilerde Şiddet
Çocukluğundan itibaren kötü muamele görmüş, yetersiz bakıma maruz kalmış, ilgi ve sevgi görmemiş, öz güveni gelişememiş kişilerin ilişkilerde şiddete maruz kalma riski daha fazla oluyor. Genel olarak erkeklerin ilişkilerde şiddet uyguladığına dair bir algı olsa da kadınlar da şiddetin birçok çeşidini partnerine yapabilmektedir.
Şiddet yaşanan ilişkilerin en başına dönüp baktığımızda sonucu hazırlayan her türlü değişkenin var olduğu görülmektedir. Bu nedenle ilişkinin ilk başında yaşanan hoşgörüsüzlük, aşırı sahiplenme, kıskanma olumlu yorumlansa da herhangi bir şekilde dur demezseniz artarak devam edecektir. Davranışa yansıdığında da hafif bir itme, şakalaşmanın dahi hemen ayırdına varılarak durdurulması gerekmektedir.
Bir ilişkide şiddet varsa orada sevgi sandığımızın altında başka dinamikler mevcuttur. Ancak sevilmeye olan doğal ihtiyacımız ve bize yapılanları sevgiyle bağdaştırmaya olan eğilimimiz, sevgiyi umarsızca her yerde hatta yanlış yerde aramaya giden duygusal boşluklu parçamız bizi istismarlı bir ilişkide bile sevgiden şüphe etmemeye ve ilişkiye tutunabilmek için de türlü mazeretler bulmaya doğru iter.
İlişkilerde şiddet sadece fiziksel değildir. Birçok uygulanan şiddet türü vardır. Bunlardan bazıları :
- Fiziksel İlişki Şiddeti
Bir partnerin diğerinin bedenine kasıtlı olarak zarar verme durumudur. Bu kişide ya öfke kontrol bozukluğu vardır ya da bu durumdan haz duymaktadır. Otorite ve gücün onda olması gerektiğini ispatlamaya çalışır. Örneğin; tırmalamak, tokat atmak, itmek, sıkıştırmak, ısırmak, boğmak, yakmak, dövmek, silahla yaralamak vb. davranışlardır.
- Cinsel İlişki Şiddeti
Bir partnerin diğerini cinsel birliktelik veya yakınlık yaşamak için zorlaması, cinsellik konusunda “hayır”ı kabul etmemesidir. Bu kişinin, kişilik bozukluğunun olduğunu veya sapkınlıkları olan takıntılı bir kişilik yapısı olduğunu gösterebilir. Örneğin; tecavüz, tecavüz girişimi, taciz ve kürtajı da içine alan cinsel istismar davranışlarıdır.
- Psikolojik İlişki Şiddeti
Bir partnerin diğerinde korku uyandıracak, kendine olan güvenini ve saygısını zedeleyecek biçimde konuşması ve davranmasıdır. Burada kişinin daha bencil bir kişiliğe sahip olabileceği ya da kendisinin psikolojik bazı sorunlarının olabileceği düşünülebilir. Örneğin; aşağılamak, arkadaşlarının önünde küçük düşürücü davranışlarda bulunmak, partnerinin duygu ve düşüncelerini önemsemeyerek kendi istek ve beklentilerini karşılatmaya çalışmak, değersiz hissettirmek, ona mecburmuş gibi algı oluşturmak ya da suçlayarak azarlamak gibi fiziksel bir durum içermeyen ancak karşıdakini psikolojik olarak yaralayan ifadeleri barındırmaktadır.
- Sosyal İlişki Şiddeti
Bir partnerin diğerinin sosyal ilişkilerini kısıtlaması, kontrol etmesi ve sosyal çevreden soyutlamasıdır. Aslında kişinin kendisinde güven ile ilgili sorun olabileceğini gösterir. Örneğin; ondan önce yaşanmış olan hayatına saygısızlık etmek, arkadaş – iş ve aile ortamından uzaklaştırmak, başkalarıyla olan ilişkisini kıskanmak ve yargılamak gibi davranışlardır.
- Dijital İlişki Şiddeti
Bir partnerin teknolojik araçları diğerini kontrol etmek için kullanması, bu araçlar aracılığıyla tehdit etmesidir. Örneğin; kullanılan sosyal medya ağlarının kontrolü, şifrelerinin verilmesi, sosyal medya ağlarında yapılan arkadaşlıkların silinmesi veya engellenmesi, bazı uygulamalarla partnerinin ne zaman nerede olduğunu takip etmesi gibi davranışlardır.
- Israrlı Takip Şiddeti
Ayrıldıktan sonra ya da halen birlikte olunan partnerin diğerini sürekli izlemesi ve takip etmesidir. Takip davranışı, korku uyandırmayı, gözdağı vermeyi, yanlış bir şey yapıyormuş gibi algı oluşturmayı ve güvencesiz hissettirmeyi hedefleyen davranışlardır.
Sonuç olarak, şiddete ya da saldırgan davranışlara başvuran kişinin sorunu en başta ailesinden başlar, ailesinin ve aralarındaki ilişkisel tutumun önemiyle devam eder, aileden gelen genetik geçişinde büyük rolü vardır. Eğer ailede ensest ilişkiler ve istismara açık durumlar varsa ve çocuk bunlara şahit olmuş veya kendisi yaşamışsa, ailede ciddi bir psikolojik rahatsızlık varsa ergenliğinden itibaren yetişkinliğine dayanan ilişkilerinde sorunları oluşturan taraf olabilir. Şiddetin zirveye ulaştığı günümüz ilişki koşullarında şiddet uygulayan ve şiddet gören de mutlaka profesyonel yardım almalıdır.