Anoreksiya Nervoza Nedir?
Anoreksiya Nervoza, anormal derecede düşük vücut ağırlığı, yoğun kilo alma korkusu ve çarpık kilo algısı ile karakterize edilen bir yeme bozukluğudur. Anoreksik kişiler, yaşamlarını önemli ölçüde etkileyen aşırı çabalar sarf ederek kilolarını kontrol etmeye çalışırlar. Kilo alımını önlemek veya kilo vermek için genellikle yedikleri yiyecek miktarını ciddi şekilde kısıtlarlar. Kalori alımını önlemek amacıyla yemek yedikten sonra kusma, aşırı egzersiz yapma ve katı diyet programları uygulama gibi davranışlar sergileyebilirler. Anoreksik kişiler, ne kadar kilo verilirse verilsin kilo almaktan korkmaya devam ederler.
Anoreksiya Nervoza Belirtileri Nelerdir?
Anoreksiya’nın temel belirtisi, kasıtlı olarak fazla kilo vermek veya vücut ağırlığını, yaşa ve boya göre sağlıklı olandan çok daha düşük tutmaktır. Diğer önemli belirtiler ise;
• Aşırı ince vücut şekli
• Kilo alımına yönelik aşırı kaygı
• Gerçeği yansıtmayan vücut algısı
• Besin alımını ciddi şekilde kısıtlama
• Açlığı reddetme
• Yenilen yemek miktarı hakkında yalan söyleme
• Halka açık alanlarda yemek yemek istememe
• Aşırı egzersiz
• Diüretik ya da laksafit ilaçların uygunsuz ve ihtiyaç dışı kullanımı
• Tekrar tekrar tartılma ve vücut ölçümü
• Vücudun aynada sık sık kontrol edilmesi
• Sosyal çekilme
• Cinsel istekte azalma
Anoreksiya Nervoza Neden Kaynaklanır?
Anorekiya Nervoza, diğer birçok hastalıkta olduğu gibi biyolojik, psikolojik veya çevresel nedenlere bağlı olarak gelişebilir.
Biyolojik açıdan hangi genlerin Anoreksiya Nervoza’ya yatkınlığı artırdığı tam olarak bilinmese de genetik özellikler nedeniyle bazı insanların Anoreksiya geliştirme riskinin daha yüksek olduğu tahmin edilmektedir.
Psikolojik olarak bakıldığında bireyler, yeme bozukluğunu kolaylaştırabilecek Obsesif-kompulsif kişilik özelliklerine sahip olabilirler. Aşırı mükemmeliyetçilik dürtüsüne sahip olabilir ve bu nedenle hiçbir zaman yeteri kadar zayıf olmadıklarını düşünebilirler. Kilo alımına karşı yüksek düzeyde anksiyete sahibi olabilir ve bu nedenle yeme bozukluğu geliştirebilirler.
Anoreksiya Nervoza hastalığının gelişiminde diğer önemli nedenler ise çevresel faktörlere dayanabilir. Toplum içerisinde zayıflığın ve güzelliğin iç içe olan kavramlar olarak görülmesi kişide daha güzel olabilmek için daha fazla zayıflamak algısının oluşmasına neden olabilir. Popüler kültürün de etkisiyle zayıflamak ve ince olmak avantaj olarak görülebilir ve kişi zayıflamayı ve ince kalmayı takıntı haline getirebilir.
Anoreksiya Nervoza Sonuçları Nelerdir?
Anoreksiya Nervoza, kişinin hayatının olumsuz yönde etkilenmesine sebep olabilecek çok sayıda komplikasyona sebep olabilir. Anoreksik kişilerde oluşabilecek aşırı yetersiz beslenme sonucu tüm vücut organları zarar görebilir. Oluşan besin yetersizliği, vücutta mineral dengesizliğini, düşük bağışıklık sistemini ve kalp ritim bozukluklarını beraberinde getirerek kişi için ölümcül olabilir.
Anoreksiya nedeniyle oluşabilecek diğer sonuçlar ise şunlardır:
• Anemi
• Kalp yetmezliği
• Kemik erimesi (Osteoporoz)
• Kadınlarda adet yokluğu
• Erkeklerde testosteron azalması
• Mide ve bağırsak sorunları
• Böbrek sorunları
• Elektrolit anormallikleri
• Kendine zarar verme, intihar düşünceleri, intihar girişimi
• Depresyon, anksiyete ve diğer duygudurum bozuklukları
• Kişilik bozuklukları
• Obsesif-kompulsif bozukluklar
• Alkol veya madde kötüye kullanımı
Anoreksiya Nervoza Tedavisi
Anoreksiya Nervoza hastalığının kişide kalıcı fiziksel hasarlar bırakmaması ve ölümce sonuçlanmaması için erken teşhis ve çok yönlü tedavi süreci kaçınılmazdır.
Anoreksiya’nın kişiye verdiği fiziksel zarar tespit edilecek ve kişinin beslenme sorununa bağlı olarak ortaya çıkmış metabolik sorunları varsa tedavi edilecektir.
Kişinin günlük ihtiyaç duyacağı besin değerlerinin karşılanabilmesi ve kişinin sağlıklı kilosuna ulaşabilmesi için gerekli beslenme programları hazırlanacak ve beslenme danışmanlığı alması sağlanacaktır.
Kişide Anoreksiya’nın oluşmasına neden olan psikolojik faktörler saptanacak ve kişinin ihtiyacına uygun psikolojik destek süreci yürütülecektir.